۱۵ عامل اصلی اضافه وزن و چاقی که حتما باید بدانید

اضافه وزن و چاقی یکی از بزرگترین معضلات و مشکلات بهداشتی و سلامتی در دنیای امروز است. چاقی که باعث بیماری های دیگری نظیر دیابت، مشکلات قلبی عروقی، سرطان، سکته و غیره می شود هر سال منجر به مرگ میلیون ها آدم در سراسر جهان می شود. بسیاری از افراد گمان می کنند که مشکل چاقی با یک اراده قوی درمان می شود. اما باید بگوییم ضعف اراده، دلیل و عامل اصلی چاقی نیست. مشکلات بسیار زیاد دیگری می توانند دلایل اصلی چاق شدن شما باشند. عوامل بیولوژیکی مختلف، هورمون ها و مشکلات عصبی می توانند از عوامل بروز اضافه وزن و چاقی در شما باشند.

در ادامه به ۱۵ عامل اصلی اضافه وزن و چاقی اشاره میکنیم که حتما باید بدانید

۱. عوامل ژنتیکی

ژنتیک یکی از عوامل اصلی چاقی است. والدین چاق با احتمال بیشتری نسبت به سایرین، فرزندان چاق خواهند داشت. البته نمی‌توان همه‌ی تقصیرها را به گردن ژن‌ها انداخت. علامت‌ها و نشانه‌هایی که به سمت ژن‌ها فرستاده می‌شود، تأثیر مهمی بر ژن‌ها دارند. برای مثال در جوامع غیر‌صنعتی و توسعه‌نیافته، استفاده از رژِیم غذایی غربی، از عوامل اصلی اضافه وزن و چاقی است. بسیار خب، در این مثال ژن‌ها تغییری نمی‌کنند، اما محیط و عوامل بیرونی، ژن‌ها را تحت تأثیر قرار می‌دهند. در حقیقت ژن تحت تأثیر محیط است. فراموش نکنید که عوامل و متغیرهای متعددی، دست در دست هم می‌دهند و بر موجودی پیچیده به نام انسان اثر می‌گذارند.

مطلب مرتبط: چربی سوزی و کاهش وزن با ۱۰ خوراکی‌ سالم

۲. فست فودها و محصولات فرآوری‌شده

امروز، بیشتر محصولات غذایی، فرآوری‌شده هستند. این محصولات چیزی نیستند به‌جز اندکی ماده‌ی غذایی و درصد بی‌شماری از مواد شیمیایی. هر غذایی که به نوعی از شکل طبیعی خارج شود، مهندسی و فرآوری‌شده است. این محصولات معمولا درصد بالایی نمک، قند و چربی دارند و طوری مهندسی شده‌اند که ماندگاری بالایی داشته باشند. میوه‌ها و سبزیجاتی که در آزمایشگاه، دست‌کاری می‌شوند نیز جزو این دسته از محصولات هستند. ماندگاری بالا و قیمت مناسب، برگ برنده‌ی این مواد غذایی در بازار است و البته طعم خوبی که باعث می‌شود عواقب مصرف از یاد برود!

۳. كم كاری تیروئید

یكی از رایج ترین شرایط پزشكی كه باعث اضافه وزن و چاقی می شود كم كاری تیروئید است. یك نقص در هورمونهای تیروئید كه باعث می شود متابولیسم بدن كاهش پیدا كند، باعث كم شدن اشتها شده و وزن بالامی رود.

اگر شما احساس خستگی، بیحالی و سستی، تورم، گرفتگی صدا و خش دار شدن آن، عدم تحمل سرما، خواب بیش از حد یا سردرد دارید، باید به پزشك مراجعه كنید تا با یك آزمایش ساده معلوم شود كه آیا تیروئیدتان كم كار است یا خیر.

نوع نادری از بیماری غدد فوق كلیوی به نام سندرم كوشینگ وجود دارد كه كه در آن هورمون كورتیزول در خون بالامی رود: این بیماری هم می تواند باعث اضافه وزن و چاقی شود.

۴. اعتیاد به غذا

فست‌فودها و غذاهای فرآوری‌شده، شما را به خود وابسته می‌کنند. شاید کمی عجیب به نظر برسد؛ اما این مواد غذایی، درست مانند الکل و نیکوتین و سایر مواد اعتیادآور عمل می‌کنند و باعث می‌شوند بدن به خوردن آنها وابسته شود. مصرف این غذاها، کم‌کم به عادت تبدیل می‌شود و کافی است بوی دل‌انگیزشان به مشام‌تان بخورد…

ارتباط میان اعتیاد و حالت بیولوژیک بدن بسیار پیچیده است. مقابله با اعتیاد بسیار دشوار است و حق انتخاب و آزادی را از انسان سلب می‌کند. این مواد غذایی چرب، پرقند، پرنمک و مملو از کربوهیدرات هستند. شما را چاق می‌کنند و درست مانند مواد مخدر با خوشیِ گذرایی که به شما هدیه می‌دهند، عواقب نامطلوب به بار می‌آورند. اگر عادت به خوردن چنین غذاهایی دارید، سعی کنید، کم‌کم و به تدریج آنها را از برنامه‌ی غذایی خود بیرون کنید و همیشه به یاد داشته باشید که این بدجنس‌های خوشبو و خوش‌طعم با اندام و سلامت شما چه می‌کنند.

مطلب مرتبط: چربی شکم را یک شبه آب کنید

۵. استرس شدید

شما ممکن است به علت تداوم استرس در زندگی، وزن اضافه کنید. به ویژه اگر اخیرا به دلیل تغییر شغل، یا شرایط زندگی و یا افزایش حجم کار و مسوولیت میزان استرس‌تان افزایش یافته است. این استرس می‌تواند افزایش بدون دلیل وزن شما را توجیه کند. بسیاری از افراد، غذا را به عنوان یک تسکین‌دهنده در استرس‌هایشان استفاده می‌کنند. ولی این تسکین برای مدت طولانی‌ای دوام نمی‌آورد و همواره هم موجب اضافه وزن و چاقی است.

۶. بازاریابی و تبلیغات پرفریب

تبلیغات از عناصر ضروری و کاربردی در دنیای بازاریابی است. اما اگر از اخلاق فاصله بگیرد، چیزی جز فریب و دروغ نخواهد بود. متأسفانه بسیاری از شرکت‌های بزرگ، در برنامه‌های بازاریابی‌شان دور اخلاقیات را خط می‌کشند. آنها با وارونه نشان دادن واقعیت، مشتی دروغ به مخاطب تحویل می‌دهند. به شکلی که حتی ۱ درصد هم به محصولات‌شان شک نمی‌کنید.

هرگز فریب برنامه‌های تبلیغاتی را نخورید. آنها برای متقاعد کردن مشتری از پزشک‌ها و انواع ادعاهای پزشکی کمک می‌گیرند. گناه این شرکت‌ها و تبلیغات از تولیدکنندگان سیگار و دخانیات هم بیشتر است؛ زیرا بخش اعظمی از مخاطبان آنها کودکانی هستند که برای تصمیم‌گیری عاقلانه، هنوز صلاحیت کافی ندارند و با شکل‌گیری ذائقه و سلیقه‌ی غذایی اشتباه، در بزرگسالی با مشکل مواجه خواهند شد.

۷. انسولین

انسولین یکی از هورمون‌هایی است که تأثیرات مختلفی در متابولیسم و دیگر اعمال بدن می‌گذارد. انسولین با اثر به سلول‌های کبد باعث می‌شود این سلول‌ها با گرفتن قند از خون و ذخیره‌ی آن به صورت گلیکوژن، قند خون را کاهش دهند و با تجمع گلیکوژن در سلول‌های ماهیچه‌ای به عنوان یک منبع سوخت، انرژی را افزایش دهد. همچنین با اثر به بافت‌های چربی، استفاده از چربی به عنوان منبع سوخت را متوقف می‌کند. در صورت نبود یا کمبود انسولین در خون، بدن از چربی به عنوان منبع سوخت استفاده می‌کند.

انسولین به عنوان مرکز کنترل متابولیسم بدن عمل می‌کند. پس متعادل نگه داشتن سطح انسولین خون بسیار مهم است. برای مثال مصرف کربوهیدرات‌ها موجب افزایش انسولین و برهم زدن تعادل آن در خون می‌شود و منجر به از دست رفتن کالری و کاهش وزن بی‌مورد در بدن می‌گردد. با کاهش مصرف کربوهیدرات‌ها می‌توان به صورت منطقی، کاهش وزن پیدا کرد و همراه با سلامتی، زندگی لذت‌بخشی را تجربه کرد.

۸. مصرف برخی داروها

گاهی اوقات مصرف برخی از داروها موجب اضافه وزن و چاقی می‌شود. مثلا داروهای مصرفی برای درمان بیماری‌هایی نظیر دیابت، داروهای ضد روان‌پریشی و ضد‌افسردگی از عوامل اضافه وزن و چاقی محسوب می‌شوند. به زبان خودمانی این داروها به مغز آدرس اشتباهی می‌دهند و به شکل انتخابی و غیراصولی باعث ذخیره شدن چربی در بدن می‌شوند.

۹. افزایش پروتیین لیپتین در خون

هورمون دیگری که در اضافه وزن و چاقی نقش مهمی ایفا می‌کند، لپتین است. این هورمون به وسیله‌ی سلول‌های چربی تولید می‌شود و به غده‌ی هیپوتالاموس فرمان سیری می‌دهد. افراد چاق چربی و لپتین فراوانی دارند. مشکل اینجاست که لپتین در بدن آنها به درستی عمل نمی‌کند و مغز نسبت به آن مقاوم است. به این حالت «مقاومت لپتینی» گفته می‌شود و دانشمندان آن را از عوامل چاقی می‌دانند.

۱۰. دسترسی آسان به غذا

امروز، در تمام شهرها و هر جا که فکرش را بکنید، شاهد انبوهی از فروشگاه‌های مواد غذایی هستیم که عموما فست‌فودها، مواد غذایی ناسالم و تنقلات بی‌خاصیت و مضر می‌فروشند. متأسفانه فرهنگ تغذیه‌ای در کل دنیا تحت تأثیر قرار گرفته است و جذابیت این مواد غذایی خوشمزه و مضر و دسترسی آسان به آنها، میزان خرید و استفاده از آنها را به شدت بالا برده است. کربوهیدرات‌های ارزان، خوشمزه و در دسترس ما را احاطه کرده‌اند.

۱۱.كمبود خواب

بدن شما زمانی عملكرد مناسبی دارد كه به میزان كافی استراحت كند. وقتی شما به اندازه كافی نمی خوابید، بدن شما فشار فیزیولوژیكی و بیوشیمیایی را تجربه می كند و این باعث می شود چربی بیشتری در خود ذخیره كند.

هنگامی كه شما خسته هستید، نمی توانید به خوبی استرس و فشار را تحمل كنید، بنابراین شما ممكن است به غذا خوردن روی بیاورید و این یك مكانیزم دفاعی است. به علاوه، شما هنگامی كه در ساعات انتهایی شب و نیمه شب غذاهای سبك می خورید، میزان كالری بیشتری دریافت می كنید.

برخی از افراد فكر می كنند برای اینكه به خواب روند، خوردن غذا می تواند مفید باشد. ولی تنها كاری كه این عمل انجام می دهد، اضافه كردن كالری بیشتر به میزان كالری دریافتی در طول روز است.

علائمی كه نشان می دهد شما به اندازه كافی استراحت نكرده اید عبارتند از: خستگی مفرط، پایین بودن میزان انرژی، چرت زدن و احساس كج خلقی.

۱۲. دوری طولانی مدت از ورزش

سمت دیگر ترازوی تعادل وزن، ورزش است. قرار دادن ورزش در برنامه زندگی روزمره همچون خواب و غذا امری ضروری است. بهترین، آسان ترین و مناسب ترین ورزش پیاده روی است که با سرعت متوسط (حدی که در حین فعالیت قادر به صحبت باشید) انجام شود.

۱۳. مصرف بیش از حد قند

قند بدترین عضو رژیم غذایی دنیای کنونی ماست. لقب سم سفید به درستی انتخاب شده است و این سفید مضر کاملا شایسته‌ی آن است. مصرف نادرست قند باعث تغییر در وضعیت هورمون‌ها و بیوشیمی بدن می‌شود و افزایش وزن ایجاد می‌کند. گلوکز و فروکتوز از انواع قندها هستند. در تمام مواد غذایی گلوکز وجود دارد. مثلا در نشاسته‌ها و سایر مواد غذایی که مصرف می‌کنیم. اما درصد قابل توجهی از فروکتوز بدن ما به وسیله‌ی قند و شکر اضافی به‌دست می‌آید. مصرف بیش از اندازه‌ی فروکتوز باعث مقاومت انسولینی می‌شود و سطح انسولین را در خون بالا می‌برد و مقاومت لپتینی ایجاد می‌کند. همه اینها موجبات اضافه وزن و چاقی را فراهم می‌کنند.

۱۴. ناآگاهی

تبلیغات و محصولات بی‌فایده، بازارهای جهان را احاطه کرده‌اند. اطلاعات غلط و دروغین بازاریابی، ما را از مواد غذایی مفید و باارزش دور کرده است. تصور کنید، آکادمی تغذیه در رژیم سلامت که یکی از بزرگترین سازمان‌های جهانی است، به وسیله‌ی شرکت‌های کوکاکولا و پپسی حمایت می‌شود. شرکت‌هایی که یکی از مضرترین مواد غذایی ممکن و البته از عوامل چاقی را تولید می‌کنند. شما چه فکر می‌کنید؟ در چنین وضعیتی، آیا اطلاعات درست و منطقی به مصرف‌کنندگان منتقل می‌شود؟ البته که خیر! وقتی یکی از منابع اصلی اطلاع‌رسانی تغذیه‌ی سالم، بر پاشنه‌ی شرکت‌های این‌چنینی می‌چرخد، نمی‌توان انتظار فرهنگ‌سازی داشت.

۱۵.یائسگی

زنان در سنین مختلف یائسه می شوند، اما اكثرا در نیمه زندگی خود یائسه می شوند و بعد از این حالت آنها نسبت به زمانیكه جوانتر بوده اند، فعالیت و تحرك بدنی كمتری خواهند داشت. همزمان با بالارفتن سن، متابولیسم بدن بطور طبیعی كندتر می شود، در همین هنگام تغییرات هورمونی می تواند باعث احساس گرسنگی، افسردگی و خواب كم شود.

این فرآیند چند عاملی است. هنگامی كه زمان یائسگی فرا می رسد، خانم ها استروژن كمتری تولید می كنند و شكل بدنی آنها تغییر می یابد و شروع به چاق شدن می كنند. استروژن باعث از بین رفتن چربی در قسمت های پایین بدن می شود و هنگامی كه این هورمون در بدن كم شود، چربی ها در قسمت میانی بدن تجمع پیدا می كنند (چاقی مردانه) .

تحریریه سایت کسب و کار بازده

منبع: اوتوریتی نوتریشن

۱۵ عامل اصلی اضافه وزن و چاقی که حتما باید بدانید

اضافه وزن و چاقی

(مشاهده ۳ نفر, فقط امروز)
هرگونه نشر ، بازتولید یا بازنشر تمام یا بخشی از محتوای سایت بازده بدون کسب مجوز، غیرقانونی است و تحت پیگرد قانونی قرار خواهد گرفت.